ფოტოსინთეზი

გაკვეთილის გეგმა
ფოტოსინთეზი
სწავლების საფეხური და კლასი
საბაზო - საშუალო საფეხური/X კლასი
ინტეგრირებული საგნები. მასწავლებლის სახელი, გვარი
ქიმია - ლელა ბუბაშვილი. ფიზიკა - ციცინო მჭედლიშვილი .ბიოლოგია - მაია მამალაძე ინფორმატიკა - ლელა ბუბაშვილი
მოსწავლეთა რაოდენობა
18
განსაკუთრებული მიდგომების მოსწავლეთა რაოდენობა და პროფილი
0
გაკვეთილის სასწავლო მიზნები(საგნების მიხედვით)
კოგნიტური: ანუ შემეცნებითი სფერო:

• ფოტოსინთეზისათვის აუცილებელი ფაქტორების ფუნქციური დავირთვა;
• ფოტოსინთეზის პროცესში მონაწილე ნივთიერებები;
• ფოტოსინთეზის პროცესის ბიოქიმიური მსვლელობა;
• რეაქციათა კლასიფიკაცია ენდოთერმულ და ეგზოთერმულ რეაქციებად;
• ენდოთერმული რეაქციების დასაწყებად საჭირო პირობები;
• სინათლის ქიმიური მოქმედება;
• ფოტოლიზი.

ფსიქომოტორული სფერო:

• ცოცხალი ორგანიზმებისათვის ფოტოსინთეზის პროცესის მნიშვნელობის გაცნობიერება;
• ფოტოსინთეზის პროცესის ფიზიკური, ქიმიური და ბიოლოგიური დატვირთვის ინტეგრირება.
• აფექტური ანუ ემოციური სფერო:
• შესწავლილი მასალის ვიზუალიზაცია;
• მიზნის, სტრატეგიისა და მიდგომის განსაზღვრა საჭიროების მიხედვით;

უნარ-ჩვევები:

• აღწერის:
• დაკვირვების;
• მონაცემთა ინტერპრეტაციის;
• ჰიპოთეზის გამოთქმის;
• პრეზენტაციის.

ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრული მისაღწევი შედეგი/ინდიკატორები
წლის ბოლოს მისაღწევი საერთო შედეგები
:ბუნ. X.3. მოსწავლე ობიექტის ან მოვლენის შესასწავლად მოიპოვებს მონაცემებს უშუალო დაკვირვებით და საინფორმაციო წყაროებიდან შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
მოიპოვებს მონაცემებს უშუალო დაკვირვებით ინსტრუქციის საფუძველზე ამოკრებს საკვლევ საგანთან დაკავშირებულ ინფორმაციას მითითებული წყაროებიდან(მაგ. საბავშვო ენციკლოპედია, სამეცნიერო ნაშრომი, ცხრილები, გრაფიკი);
იყენებს მასწავლებლის მიერ შედგენილ კითხვარს საკვლევი საგნის ირგვლივ მონაცემების შესაგროვებლად;
განსაზღვრავს მოსაპოვებელი მონაცემების ტიპს, დაკვირვების საშუალებით. მოიპოვებს მათ და ადარებს თანაკლასელების მონაცემებს.
ბუნ.X.4. მოსწავლე ფლობს მონაცემების წარმოდგენის საშუალებებს შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
კვლევის შედეგად მოპოვებულ მონაცემებს წარმოადგენს ზეპირად შესაბამისი ტერმინოლოგიის გამოყენებით;
კვლევის შედეგად მოპოვებულ მონაცემებს წარმოადგენს ნახატების, ცხრილის ან სქემის სახით;
მონაცემების წარმოსადგენად ადგენს ცხრილებს, დიაგრამებს, და გრაფიკებს;
მონაცემებს წარმოადგენს ფართო აუდიტორიის წინაშე სამეცნიერო ტერმინოლოგიის გამოყენებით. ირჩევს და იყენებს შესაბამის მეთოდს უკეთ წარმოდგენისათვის;
მიღებული მონაცემების გადმოსაცემად იყენებს ცხრილებს, პიქტოგრამებს, დიაგრამებს, გრაფიკებს ან დამოუკიდებლად ირჩევს ნებისმიერ საშუალებას.
მიმართულება: ცოცხალი სამყარობუნ.X.8. მოსწავლე აღწერს ცოცხალ სისტემებში ნივთიერებათა მიმოქცევისა და ენერგიის გადაცემას შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
ქმნის ფოტოსინთეზის და სუნთქვის მარტივ სქემატურ გამოსახულებას, ადარებს ამ პროცესებს საწყისი და საბოლოო პროდუქტების მიხედვით;
ატარებს ცდებს მცენარეებში ფოტოსინთეზის და სუნთვის მიმდინარეობის პირობების დასადგენად;
მიმართულება: ფიზიკური მოვლენები ბუნ.X.11. მოსწავლე ახასიათებს ენერგიას , მის გადაცემასა და გარდაქმნას შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:
მოიპოვებს ინფორმაციას ცოცხალ ორგანიზმებში ენერგიის გარდაქმნისა ( მაგ. ფოტოსინთეზი, საკვების მიღება) და შენახვის შესახებ, წარმოადგენს მონაცემებს;
მიმართულება:ქიმიური მოვლენები ბუნ.X.14. მოსწავლე ამოიცნობს და აღწერს მის გარშემო და ბუნებაში მიმდინარე ქიმიურ გარდაქმნებს შედეგი თვალსაჩინოა,თუ მოსწავლე:
მოჰყავს ყოველდღიურ ცხოვრებაში მიმდინარე ქიმიური მოვლენების მაგალითები, ადარებს ერთმანეთს, მსჯელობს ამ ქიმიური მოვლენების მნიშვნელობასა და მათზე მოქმედ ფაქტორებზე;
ინფორმაციულ - საკომუნიკაციო ტექნოლოგიები:მისაღწევი შედეგები სწავლების ყოველ საფეხურზეძირითადი ცნებები და ოპერაციები:
ახდენს ისტ-ის საშუალებების დანიშნულებისა და მათი მოქმედების ძირითადი პრინციპების გაგების დემონსტრირებას (კომპიუტერის ჩართვა, გადატვირთვა, გამორთვა)
სწორად იყენებს ისტ-ის საშუალებებთან ურთიერთქმედების, შეტანა-გამოტანის მოწყობილობებს ამ საშუალებების წარმატებით ფუნქციორნირებისათვის(მაუსი, კლავიატურა,მონიტორი და სხვა)
ისტ პროდუქტის შესაქმნელი ტექნოლოგიური საშუალებები
იყენებს ისტ-ს სწავლის გასაუმჯობესებლად და შემოქმედებითი პროცესის წასახალისებლად
კვლევის ტექნოლოგიური საშუალებები ;
იყენებს ისტ-ის საშუალებებს ინფორმაციის სხვადასხვა წყაროებიდან მიღების, მათი შემდგომი შეფასებისა და ანალიზისათვის;
იყენებს ისტ-ის საშუალებებს ინფორმაციის შენახვის, მონაცემთა დამუშავებისა და ანალიზისათვის, შემდგომი შედეგების სხვისთვის მიწოდების მიზნით.
შედეგი მიღწეულია, თუ მოსწავლე
იყენებს კლავიატურას, შეტანისა(თაგვი, დისტანციური მართვისპულტი და სხვა) და გამოტანის(მონიტორი, პრინტერი). მათ შორის სხვადასხვა ტიპის ადაპტერებს(USB)ისტ-ის წარმატებით ფუნქციონირებისა და ეფექტურად მოხმარებისათვის
სისტემატიურად და ეფექტურად იყენებს ელექტრონულ რესურსებს სხვებთან თანამშრომლობისათვის, საგანმანათლებლო დანიშნულების მასალის კვლევის, გადმოცემის, კომუნიკაციისა და საზოგადოებაში საკუთარი წვლილის სხვა ფორმით შეტანისათვის
შეარჩევს და იყენებს ისტ-ის საშუალებებს სასწავლო დისციპლინებში კვლევის, ინფორმაციის ანალიზის, პრობლემების გადაჭრის მიზნით.
თანმიმდევრობა (აქტივობა და დრო)
გაკვეთილის მსვლელობა(45წთ):გაკვეთილი მიმდინარეობს კომპიუტერულ ლაბორატორიაში. ის იწყება ჯგუფების ფორმირებით. იქმნება 6 ჯგუფი, თითოეულში 3 მოსწავლეა. ხდება ლიდერთა არჩევა.მასწავლებელი მოსწავლეებს აცნობს გაკვეთილის მიზანს:
ფოტოსინთეზისა მოვლენის გაცნობა, როგორც ფიზიკური, ქიმიური და ბიოლოგიური პროცესების ერთობლიობა;
ცოცხალი ორგანიზმებისათვის ფოტოსინთეზის პროცესის მნიშვნელობის გაცნობიერება;
თითოეულ ჯგუფს აქვს ერთი კომპიუტერი - მასში მოთავსებულ საქაღალდეში არის :
ფაილი N1-სამუშაო ტექსტი, პრეზენტაციის მომზადებისათვის საჭირო კითხვართან ერთად;
http://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10de10d810e010d510d410da10d8-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/viewhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10db10d410dd10e010d4-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/viewhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10db10d410e110d010db10d4-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/viewhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10db10d410dd10d710ee10d4-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/viewhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10db10d410ee10e310d710d4-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/view http://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10db10d410d410e510d510e110d4-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/view
ფაილი N2 - "ცნებათა შედარების სქემა"
http://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10ea10dc10d410d110d010d710d0-10e810d410d310d010e010d410d110d810e1-10e110e510d410db10d0/viewპროვოცირება (5წთ)ჯგუფებს ეძლევათ დავალება, ინტერნეტში კონკრეტულ მისამართზეhttp://www.biology.ualberta.ca/facilities/multimedia/uploads/alberta/Photo.htmlმოცემული სლაიდის მიხედვით გაიხსენონ რა იციან ფოტოსინთეზის შესახებ და იმსჯელონ ამ პროცესისათვის აუცილებელი ფაქტორებისა და მისი პროდუქტების შესახებ. მოსწავლეები გონებრივი იერიშით აწვდიან მასწავლებელს ინფორმაციას, რომელეიც განთავსდება წინასწარ გაკრულ პლაკატზე. http://lemill.net/content/pieces/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d210dd10dc10d410d110e010d810d510d8-10d810d410e010d810e810d8/viewსიღრმისეული წვდომა (30წთ)I ეტაპი იწყება პედაგოგთა მინი-ლექციით. მინი-ლექციისა და მასწავლებელთა მიერ ინტერნეტში მოძიებული ვიდემასალის დახმარებით http://www.youtube.com/watch?v=59AUyTWa1WA&feature=related მოსწავლეები მიიღებენ ინფორმაციას ფოტოსინთეზის შესახებ. მასალა მოსწავლეებს მიეწოდებათ პროექტორით(5წთ)II ეტაპზე თითოეულ ჯგუფს ეძლევა კომპიუტერში განთავსებული ტექსტი და კითხვარი, რომელიც ეხმარება მათ საპრეზენტაციოდ ტექსტის მომზადებაში(7წთ)III ეტაპზე მიმდინარეობს ჯგუფის ლიდერების პრეზენტაცია(18წთ). თითოეულ ჯგუფს საპრეზენტაციოდ ეძლევა 3 წთ.გააზრება(7წთ)ჯგუფებს ეძლევათ დავალება, შეავსონ "ცნებათა შედარების სქემა" (2წთ). ჯგუფების ნამუშევრების წარმოდგენის პარალელურად მასწავლებელი ავსებს კედელზე გაკრულ ანალოგიურ შემაჯამებელ სქემას(2წთ)
http://lemill.net/content/pieces/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10ea10dc10d410d110d010d710d0-10e810d410d310d010e010d410d110d810e1-10e110e510d410db10d0/view
შეჯამება ხდება მასწავლებლების მიერ ინტერნეტში მოძიებული მასალის საშუალებით
http://www.abdn.ac.uk/~clt011/flash/samples/photosyn.swf
პირველი, მეორე, მესამე,მეოთხე და მეექვსე სლაიდები(3წთ).
შეფასება(2წთ)პედაგოგები შესაბამისი რუბრიკებით, რომელიც გაკრულია თვალსაჩინო ადგილზე, ახდენენ მოსწავლეთა შეფასებას.
საშინაო დავალება(1წთ)მოსწავლეებმა უნდა მოიძიონ ინფორმაცია:
სინათლის ენერგიის გარდა, კიდევ რომელი ენერგიის ხარჯზე ხდება ორგანული ნივთიერებების სინთეზი(შემდეგი გაკვეთილის პროვოცირება);
მწვანე ფერის გარდა რომელ ორგანიზმებში ხდება ორგანული ნივთიერებების სინთეზი(შემდეგი გაკვეთილის თემის პროვოცირება);
გარკვეულ ვადაში მოიძიონ და გააანალიზონ ინფორმაცია სამყაროს ევოლუციაში ფოტოსინთეზის როლის შესახებ და წარმოადგინონ პროექტის სახით.
შეფასება
გაკვეთილზე ფასდება:
პრეზენტაცია
შესაფასებელი უნარები:
აზრის ჩამოყალიბებისა და მიწოდების უნარი;
კომუნიკაციის უნარი(მონაცემთა ორგანიზება და წარმოდგენა)
აქტივობები:
აუდიტორიასთან ურთიერთობა;
შესაბამისი ტერმინების ფლობა და ადეკვატური გამოყენება
მონაცემების წარმოდგენა(ცხრილი)
http://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10e810d410e410d010e110d410d110d0-10de10e010d410d610d410dc10e210d010ea10d810d0/view
საგაკვეთილო პროცესში ჩართულობა:
შესაფასებელი უნარები:
ყურადღების მობილიზების უნარი;
პრობლემის დასმისა და მისი გადაჭრის უნარი.
აქტივობები:
განსახილველ საკითხებზე კითხვის დასმა, პასუხის გაცემა, დასაბუთება;
ვარაუდის გამოთქმა;
არსებული პრობლემის გზისშეთავაზება;
განხილული პროცესებისა და მოვლენებისადმი საკუთარი დამოკიდებულების გამოხატვა.
http://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10e810d410e410d010e110d410d110d0-10e110d010d210d010d910d510d410d710d810da10dd-10de10e010dd10ea10d410e110e810d8-10e910d010e010d710e310da10dd10d110d0/view
შემაჯამებელი სამუშაოები:
შესაფასებელი უნარები:
მიღებული ცოდნის შეჯამების, ანალიზისა და დასკვნის გამოტანის უნარი;
აქტივობები:
ცნებათა შედარების სქემის შეფასება.
http://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10e810d410e410d010e110d410d110d0-10e810d410db10d010ef10d010db10d410d110d410da10d8-10e110d010db10e310e810d010dd10d410d110d8/view
საკლასო მენეჯმენტი- საგანმანათლებლო რესურსები
ტექნიკა და ინსტრუმენტები:7 კომპიუტერი, 1 პროექტორი.გაკვეთილი ტარდება კომპიუტერულ ლაბორატორიაში, თუმცა მისი ჩატარება შესაძლებელია მხოლოდ პროექტორის გამოყენებითაც. ამ შემხვევაში მოსწავლეები ტექსტებისა და სქემების ელექტრონული ვერსიების ნაცვლად იმუშავებენ უკვე ამობეჭდილ ტექსტებსა და სქემებზე.ინფორმაციის წყაროები:ე.ბასიაშვილი ფიზიკა მე-10 კლ.მ. ვარდიაშვილი ქიმია მე-10 კლ.ახვლედიანი, რევიშვილი ბიოლოგია მე10 კლ.ელექტრონული პროგრამები და რესურსები:OpenOffice.Org writerhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10de10d810e010d510d410da10d8-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/viewhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10db10d410dd10e010d4-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/viewhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10db10d410e110d010db10d4-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/viewhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10db10d410dd10d710ee10d4-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/viewhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10db10d410ee10e310d710d4-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/view http://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10d410dc10d410e010d210d810d810e1-10db10dd10db10d010e010d010d210d410d110d0-10db10d410d410e510d510e110d4-10ef10d210e310e410d810e1-10e210d410e510e110e210d8/viewhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10ea10dc10d410d110d010d710d0-10e810d410d310d010e010d410d110d810e1-10e110e510d410db10d0/viewhttp://www.biology.ualberta.ca/facilities/multimedia/uploads/alberta/Photo.htmlhttp://www.youtube.com/watch?v=59AUyTWa1WA&feature=related http://www.abdn.ac.uk/~clt011/flash/samples/photosyn.swfhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10e810d410e410d010e110d410d110d0-10de10e010d410d610d410dc10e210d010ea10d810d0/viewhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10e810d410e410d010e110d410d110d0-10e110d010d210d010d910d510d410d710d810da10dd-10de10e010dd10ea10d410e110e810d8-10e910d010e010d710e310da10dd10d110d0/viewhttp://lemill.net/content/webpages/10e410dd10e210dd10e110d810dc10d710d410d610d8-10e810d410e410d010e110d410d110d0-10e810d410db10d010ef10d010db10d410d110d410da10d8-10e110d010db10e310e810d010dd10d410d110d8/view